Trợ giúp pháp lý là việc cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người được trợ giúp pháp lý dưới các hình thức: tư vấn pháp luật; tham gia tố tụng; đại diện ngoài tố tụng... Luật Pháp Định xin nêu ra một số quy định về trợ giúp pháp lý miễn phí như sau:
I. NGƯỜI ĐƯỢC TRỢ GIÚP PHÁP LÝ:
1. Người thuộc hộ nghèo.
2. Người có công với cách mạng bao gồm:
- Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945;
- Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945;
- Liệt sĩ, thương binh, người hưởng chính sách như thương binh, Bệnh binh;
- Bà mẹ Việt Nam anh hùng; Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; Anh hùng lao động trong thời kỳ kháng chiến;
- Người hoạt động kháng chiến bị nhiểm chất độc hóa học; người hoạt động cách mạng; hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày; người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế;
- Người có công giúp đỡ cách mạng.
3. Trẻ em trong quá trình tố tụng, xử lý vi phạm hành chính, phục hồi, tái hòa nhập cộng đồng;
4 Người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi;
5. Người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo;
6. Người dân tộc thiểu số thường trú tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;
7. Người thuộc một trong các trường hợp sau đây có khó khăn về tài chính:
- Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ;
- Người nhiễm chất độc da cam;
- Người cao tuổi;
- Người khuyết tật;
- Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự;
- Nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình;
- Nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người;
- Người nhiễm HIV.
II. QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA NGƯỜI ĐƯỢC TRỢ GIÚP PHÁP LÝ:
Người được trợ giúp pháp lý được trợ giúp pháp lý miễn phí; tự mình hoặc thông qua người thân thích, cơ quan, người có thẩm quyền tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác yêu cầu trợ giúp pháp lý; được lựa chọn hoặc yêu cầu thay đổi người thực hiện trợ giúp pháp lý cũng như được thay đổi, rút yêu cầu trợ giúp pháp lý; yêu cầu giữ bí mật về nội dung vụ việc trợ giúp pháp lý; được bồi thường thiệt hại, khiếu nại, tố cáo theo quy định pháp luật. Người được trợ giúp pháp lý phải cung cấp giấy tờ chứng minh là người được trợ giúp pháp lý; cung cấp kịp thời, đầy đủ, chính xác những thông tin, tài liệu, chứng cứ liên quan đến vụ việc trợ giúp pháp lý và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin, tài liệu, chứng cứ đó; tôn trọng tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và người thực hiện trợ giúp pháp lý; không yêu cầu tổ chức trợ giúp pháp lý khác trợ giúp pháp lý cho mình về cùng một vụ việc đang được một tổ chức trợ giúp pháp lý thụ lý, giải quyết; chấp hành pháp luật về trợ giúp pháp lý và nội quy nơi thực hiện trợ giúp pháp lý.
III. PHẠM VI THỰC HIỆN TRỢ GIÚP PHÁP LÝ:
Người được trợ giúp pháp lý đang cư trú tại Thành phố Hồ Chí Minh hoặc vụ việc trợ giúp pháp lý xảy ra tại Thành phố Hồ Chí Minh hoặc vụ việc trợ giúp pháp lý do cơ quan có thẩm quyền về trợ giúp pháp lý ở Trung ương yêu cầu.
IV. CÁC LĨNH VỰC TRỢ GIÚP PHÁP LÝ:
Trợ giúp pháp lý được thực hiện trong các lĩnh vực pháp luật, trừ lĩnh vực kinh doanh, thương mại.
V. CÁC HÌNH THỨC TRỢ GIÚP PHÁP LÝ:
1. Tham gia tố tụng;
2. Tư vấn pháp luật;
3. Đại diện ngoài tố tụng.
Trên đây là một số quy định - chính sách về trợ giúp pháp lý mà người dân cần biết để có thể góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình được tốt hơn trong những trường hợp cần thiết. Chúng tôi rất hân hạnh được giải đáp cũng như tháo gỡ các vướng mắc của Quý vị.
Trân trọng./.
